بررسی روند بیابانزایی به روش سنجش‌های از دور و نزدیک در اراضی دشت سبزوار

Authors

  • ابوالقاسم دادرسی سبزواری عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان
  • مجتبی پاکپرور عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس
Abstract:

هدف اصلی از تحقیق حاضر، بررسی کمیت پیشروی یا تجدید حیات بیابان و تجزیه و تحلیل وضعیت و دلایل پیشروی آن در مساحتی حدود 410 هزار هکتار از اراضی دشت سبزوار می‌باشد.  بدین منظور، داده‌های رقومی ماهواره لندست تی ام مربوط به دو سری زمانی 13 می‌سال 2001 میلادی و 29 آوریل سال 1987 میلادی بعد از اصلاح هندسی مورد استفاده قرار گرفت. براساس یک الگوی از پیش طراحی شده که در آن انتخاب حداقل یک نمونه در هر 1000 هکتار مورد توجه قرار گرفته بود، نقاطی در محدوده محل تحقیق انتخاب و از خاک و پوشش گیاهی آنها نمونه و یادداشت برداری و عاملهای مرتبط با شوری خاکها در آزمایشگاه اندازه گیری شد. ارتباط رگرسیونی EC خاکها با ارزش عددیDN)) باندهای اصلی، نسبتهای مختلف طیفی، شاخص‌های مختلف و انواعی از تجزیه مولفه‌های اصلی (PCA) برای پیکسلهای متناظر محاسبه گردید. براین اساس همبسته ترین باندها برای شرکت در طبقه بندی تعیین که شامل باندهای اصلی 5، 2 وPCA  سوم از باندهای 4، 3، و 2 بودند. بعد هر دو تصویر 1987 و 2001 با شرکت باندهای یاد شده و براساس دسته بندی داده‌های صحرایی در درجات شوری 5 گانه (بدون شوری، شوری کم، شوری متوسط، شوری زیاد و سطوح نمکی) مورد طبقه بندی با روش بیشینة درست نمایی (ML)  قرار گرفتند. تصویر پس زمینة مرحله طبقه بندی در رایانه، FCC521 بود که براساس تعیین شاخص مطلوبیت به عنوان بهترین ترکیب باندی با بیشترین اطلاعات انتخاب گردید. در این بررسی همچنین نقشه تغییرات سطح و شوری آبهای زیرزمینی با تجزیه و تحلیل آمار دراز مدتِ 28 ساله چاههای پیزومتری و بررسی کیفیتِ وزارت نیرو تهیه و تحلیل گردید. نتایج بررسی نشان می‌دهد که تغییر قابل ملاحظه‌ای در سطح اراضی غیر شور حادث نگشته و تغییرات دسته‌های اراضی شور به گونه ای است که هیچ زمین شوری به غیر شور تبدیل نشده، ولی از وسعت دسته‌های با شوری متوسط به بالا به صورت پلکانی کاسته و بر مساحت اراضی با شوری کم افزوده شده است. این مطالعه همچنین تغییری را در سطح اراضی گچی نشان نداد. کاربری اراضی در منطقه مورد پژوهش شاهد افزایش بیش از 3600 هکتاری در سطح اراضی کشاورزی و افزایشی حدود 700 هکتار به مناطق شهری می‌باشد و تغییر محسوس دیگری در سایر طبقات بوجود نیامده است. بررسی تغییرات محدوده تپه‌های ماسه ای نشان داد که 6/2756 هکتار در جـــهت شمال و شرق، به تپه‌های ماسه‌ای منطقه اضافه شده است، همچنین بررسی و تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به کمیت و کیفیت آبهای زیرزمینی در منطقه بیانگر سیر نزولی سطح آبهای زیرزمینی و افزایش شوری آنها، به ویژه در جنوب شرق منطقه می‌باشد. نتیجه دیگر اینکه، در بررسی روند بیابانزایی، بکارگیری داده‌های سنجش از دور و در تلفیق با یک سیستم اطلاعات جغرافیایی، امکان پذیر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی روند بیابانزایی به روش سنجش های از دور و نزدیک در اراضی دشت سبزوار

هدف اصلی از تحقیق حاضر، بررسی کمیت پیشروی یا تجدید حیات بیابان و تجزیه و تحلیل وضعیت و دلایل پیشروی آن در مساحتی حدود 410 هزار هکتار از اراضی دشت سبزوار می باشد.  بدین منظور، داده های رقومی ماهواره لندست تی ام مربوط به دو سری زمانی 13 می سال 2001 میلادی و 29 آوریل سال 1987 میلادی بعد از اصلاح هندسی مورد استفاده قرار گرفت. براساس یک الگوی از پیش طراحی شده که در آن انتخاب حداقل یک نمونه در هر 100...

full text

ارزیابی روند تغییرات پوشش اراضی حوزه آ‌ب‌ خیز کفتاره با استفاده از روش سنجش از دور

زمینه و هدف: آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی، از جمله ابزارهای موثر برای مدیریت منابع طبیعی و ارزیابی تغییرات اکوسیستم به شمار می­آید. هدف از انجام این پژوهش، پایش تغییرات پوشش اراضی با استفاده از تصاویر دور سنجی و GIS در حوزه آب­خیز کفتاره استان اردبیل می­باشد. روش بررسی: در این تحقیق، تصاویر ماهواره­ای لندست 5 سنجنده TM سال­های 1366 و 1377 و نیز لندست 8 سنجنده OLI TIRS سال 1393 مورد پردازش و تج...

full text

بررسی روند تغییرات پوشش اراضی اصفهان در 4 دهه گذشته با استفاده از سنجش از دور

Remote sensing is the main technology for assessing expansion and rate of land cover changes. Knowing the different kinds of land cover changes and human activities in different parts of lands, as the base information for different planning is especially important. In this study, the land cover changes of Isfahan city that is consist of Isfahan and its` surrounded area was studied for the past ...

full text

بررسی روند تغییرات پوشش اراضی اصفهان در 4 دهه گذشته با استفاده از سنجش از دور

Remote sensing is the main technology for assessing expansion and rate of land cover changes. Knowing the different kinds of land cover changes and human activities in different parts of lands, as the base information for different planning is especially important. In this study, the land cover changes of Isfahan city that is consist of Isfahan and its` surrounded area was studied for the past ...

full text

بررسی روند بیابانزایی در دامغان با استفاده از داده های هواشناسی و سنجش از دور

بررسی روند بیابانزایی در دامغان با استفاده از داده های هواشناسی و سنجش از دور

تدوین برنامه مدیریت بیابانزایی منطقه سبزوار

بیابانزایی یکی از بزرگترین چالشهای زیستمحیطی زمان حال به شمار میرود. هدف از این تحقیق ارائه برنامه مدیریت بیابانزایی بر اساس نقشه ریسک بیابانزایی میباشد. بعد از اینکه نقشه واحدهای کاری (رخساره ژئومورفولوژی) منطقه سبزوار تهیه گردید، در هر یک از آنها ارزشدهی بر اساس مدل MICD صورت گرفت و نقشه خطر بیابانزایی تهیه شد. از ضرب کلاس‌های خطر بیابانزایی (H) در کلاس‌های عناصر در معرض خطر (E) و کلاس درجه آ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 1

pages  33- 52

publication date 2007-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023